Jet lag jest problemem związanym ze zmianą strefy czasowej, w trakcie podróży w kierunku równoleżników. Zaburzenie u każdego może przebiegać inaczej, w zależności od wieku, stanu zdrowia, lecz również kierunku jego wyprawy.
Czym jest jet lag?
Jet lag nazywany jest inaczej zespołem zmiany strefy czasowej. Jego źródłem jest zaburzenie homeostazy organizmu, mające miejsce w trakcie podróży. Dochodzi wtedy do wybicia procesów, ściśle powiązanych z naszym rytmem okołodobowym, jak sen, praca przewodu pokarmowego czy proces przemiany materii. Szczególnym problemem jest kwestia związana z wytwarzaniem hormonów, takich jak kortyzol czy melatonina. Wśród najczęstszych objawów możemy wymienić zaburzenia snu, bóle głowy, dezorientację, kłopoty z trawieniem czy brak apetytu. Są one szczególnie uciążliwe, w momencie kiedy przekroczymy więcej niż cztery strefy czasowe, w stosunkowo krótkim okresie czasu. Mniejsze trudności z przystosowaniem się będą miały osoby o nieregularnym trybie życia, na przykład te, o elastycznych godzinach pracy, często zasypiające bardzo późno, o nieuregulowanym zegarze biologicznym.
Jak złagodzić objawy zaburzeń snu
Syndromy związane z zaburzeniami snu, szczególnie mocno mogą odczuwać osoby po raz pierwszy wybierające się w dłuższą drogę, a także te z mocno usystematyzowanym planem dnia, których organizm jest przyzwyczajony do konkretnych godzin odpoczynku. W przypadku wycieczki na zachód, pomóc może nam wybieranie lotów w okolicy 12:00, a w trakcie podróży, spożywanie posiłków wysokobiałkowych czy spacery po pokładzie. Zdecydowanie niekorzystny będzie sen podczas drogi. Inaczej odczujemy wyprawę na wschód; wtedy wskazane jest spanie w trakcie, a także jedzenie dużej ilości węglowodanów. Niezależnie od obranego kierunku powinniśmy zrezygnować ze spożywania alkoholu, przynajmniej przez dwa dni od wyruszenia .
Sposoby na przystosowanie się do nowej strefy czasowej
W szybkim przyzwyczajeniu się do nowej strefy czasowej mogą pomóc nam środki farmakologiczne. Osoby, mające szczególne problemy z zasypianiem, powinny skonsultować z lekarzem, kwestię leków nasennych. Nieoceniona może być również melatonina, jednak bardzo istotne jest tutaj spożywanie odpowiedniej dla nas dawki o określonych porach. Często zaleca się stosowanie jej już kilka dni przed planowanym wylotem. Łagodniej przejść przez cały proces pomoże nam także stopniowe przestawianie naszego zegara biologicznego przed podróżą, na przykład jeśli odpowiednio wcześniej będziemy kłaść się spać. Zrezygnować powinniśmy również z kawy, która opóźnia znacząco proces przystosowania się do innych warunków.
Na szczęście, zaburzenia snu spowodowane nagłą zmianą strefy czasowej utrzymują się zazwyczaj od 1 do 3 dni. Jednak szkoda jest tracić czas, który możemy poświęcić na zwiedzanie zabytków czy poznawanie nowej, szczególnie dalekiej nam, kultury, dlatego warto podjąć działania, które pomogą nam uniknąć jet lagu i pozwolą w pełni cieszyć się podróżą.