Fazy snu i ich znaczenie

W ciągu całego życia przesypia się ponad 20 lat, dlatego warto zadbać o dobry sen. Jego jakość w dużej mierze zależna jest od długości poszczególnych faz, a także od tego, w której części cyklu MREM lub REM się obudzisz. Za co dokładnie odpowiedzialne są fazy snu i co wówczas dzieje się z organizmem?

Fazy snu i ich znaczenie

Nasz sen składa się z dwóch głównych jego faz. Pierwsza z nich to NREM, która dzieli się jeszcze na trzy etapy. Jest to głównie czas regeneracji i głębokiego snu. Co istotne, w tych fazach nie występują sny. Za występowanie marzeń sennych odpowiedzialna jest druga faza, czyli REM. Podczas jej trwania mózg wykazuje wzmożoną aktywność, co potwierdza się dzięki emitowanym falom mózgowym theta, odpowiedzialnym za świadomość człowieka.

Stadia snu

NREM i REM występują po sobie fazami, tworząc tzw. cykle snu. Każdy składa się z trzech stadiów NREM i jednej fazy REM i trwa od około 90 minut do 120 minut.

• Pierwsze stadium NREM: Na tym etapie występują wolne ruchy gałek ocznych (stąd też nazwa: Non-Rapid Eye Movement), i mimo świadomości bodźców zewnętrznych, pojawiają się niespójne myśli. Ciało powoli zaczyna się odprężać. Stadium zazwyczaj trwa od około kilku do kilkunastu minut – w tym czasie również bardzo łatwo o wybudzenie.
• Drugie stadium NREM: Ruchy gałek ocznych zanikają, aż stają się nieruchome. Ciało przygotowuje się na wejście do fazy głębokiego snu, temperatura ciała spada, a oddech robi się coraz bardziej płytki. W tym stadium już nieco trudniej o przebudzenie, jednak nadal jest to możliwe.
• Trzecie stadium NREM: Ostatnia faza to czas snu głębokiego. Tętno odczuwalnie spada, a mięśnie są wiotkie, bezwładne. Mózg aktywuje fale delta, a organizm wchodzi w stan wzmożonej regeneracji. Bardzo trudno o wybudzenie z tej fazy snu, a jeżeli takowe już nastąpi, skutkiem może być ból głowy, apatia czy zmęczenie.
• Stadium REM: Ostatnia faza całego cyklu odpowiedzialna jest za produkcję marzeń sennych. Podczas śnienia organizm człowieka zachowuje się tak, jakby w ogóle nie spał – tętno pulsuje w granicach normy lub jest lekko przyspieszone, ciało nie jest kompletnie bezwładne, pojawia się świadomość mięśniowa, a gałki oczne często się poruszają (Rapid Eye Movements). W pierwszym cyklu faza REM trwa około 10 minut, a w ostatnim może trwać nawet 40 minut.

Jak spać, żeby się wyspać?

Aby odpowiednio wypocząć, należy przesypiać od 4 do 6 cykli. Jedna osoba do pełnej regeneracji będzie potrzebowała 9 godzin snu, a inna 6. Najważniejsze jest to, aby wsłuchać się w swój organizm i dostarczać mu takiej ilości snu, jakiej potrzebuje. W większości przypadków to, ile należy się regenerować jest uwarunkowane genetyczne, jednak zdarzają się sytuacje, w których organizm sam podyktuje ile czasu chce poświęcić na sen, np. podczas infekcji. Warto zaznaczyć, że wraz z upływem lat potrzeba mniej czasu na regenerację, dlatego osoby starsze nie muszą już spać 8 godzin dziennie. Aby czuć się w pełni wypoczętym i wyspanym, należy zadbać o kilka dodatkowych czynników, które bezpośrednio przekładają się na jakość snu. Istotnym elementem jest zachowanie optymalnej wilgotności powietrza w pomieszczeniu do odpoczynku, co wspomoże procesy pełnej regeneracji organizmu. Dobór materaca, który idealnie będzie pasował do oczekiwań użytkownika, szczególnie użyteczny okaże się w trzecim stadium fazy NREM, kiedy całkiem rozluźnione ciało będzie potrzebować dokładnego podparcia wszystkich ważnych stref ciała. W tym przypadku doskonale sprawdzą się wszystkie materace z 7 strefami twardości, które indywidualnie dopasowują się do kształtów sylwetki każdego użytkownika.

Każda etap snu odpowiedzialny jest za inne działanie organizmu. Dzięki fazie NREM można regenerować siły i przygotować swoje ciało do pełnego działania następnego dnia. Z kolei REM umożliwia projekcję marzeń sennych, co stymuluje mózg i napędza go do pracy. Naprzemienne występowanie stadiów umożliwia zachowanie optymalnego wypoczynku, co także rzutuje na dobrą jakość snu.